Молекулалық биология кафедрасы және Жалпы химия мен биохимия курсы

Молекулярлық биология кафедрасы жалпы химия және биохимия курсымен

№	Кафедра қызметкерінің Т.А.Ә. (толық)	Лауазымы	Ғылыми дәрежесі	Ғылыми қызығушылықтары	Клиникалық база атауы, мекенжайы, кабинет №
1	Тулегенова Гульмира Умирзаковна	Курс меңгерушісі, аға оқытушы	х.ғ.к.	Поликомплексовметацидтің физикахимиялық қасиеттерін зерттеу	Абылай хан даңғылы, 51/53
2	Тулеева Гульмира Туреказиевна	Завуч , аға оқытушы	магистр	Витаминдердің ағзаға әсер ету ерекшеліктері	Абылай хан даңғылы, 51/53
3	Сагындыкова Талшын Сагындыковна	Аға оқытушы	магистр	Ауыр металдардың белоктар мен ферменттерге әсері	Абылай хан даңғылы, 51/53
4	Мырзахмет Рамазан Бейбитович	Оқытушы	магистр, оқытушы	Аталық дернәсілдің биологиялық белсенділігін зерттеу	Абылай хан даңғылы, 51/53
5	Нугманова Айнур Алгажиевна	Оқытушы	магистр, оқытушы	Жаңа мұнай битум эмульсияларын әзірлеу және алу тәсілдері	Абылай хан даңғылы, 51/53
6	Қанағат Батима	Оқытушы	магистр, оқытушы	Акрил амидтың метакрил сополимерлерінің алыну әдістері және қолданылуы	Абылай хан даңғылы, 51/53
7	Мырзахметова Ботагоз Бейбитовна	Оқытушы	PhD, аға оқытушы	Аталық дернәсілдің биологиялық белсенділігін зерттеу	Абылай хан даңғылы, 51/53
8	Толеген Гауһар Амантаевна	Оқытушы	х.ғ.к., аға оқытушы	Аталық дернәсілдің биологиялық белсенділігін зерттеу	Абылай хан даңғылы, 51/53
9	Абдулина Елнур Кайповна	Оқытушы	магистр, оқытушы	Аталық дернәсілдің биологиялық белсенділігін зерттеу	Абылай хан даңғылы, 51/53

1. Биохимиябіріншіден, жасушалар мен организмдердің химиялық құрамын, екіншіден, олардың тіршілік әрекетінің негізінде жатқан химиялық процестерді зерттейтін тұтас ғылым. Термин ғылыми ортаға 1903 жылы Германиялық химик Карл Нойберг атынан енгізілді.

Пәннің мақсаты: “Биохимия” пәнін меңгеру мақсаты тірі ағзалардың құрамына кіретін химиялық қосылыстардың құрылымы мен қасиеттері, биохимиялық процестердің негізгі заңдылықтары және зат алмасуын реттеу механизмдері туралы білім алу болып табылады. Ғылыми зерттеу және өндірістік бейіндегі биохимиялық зертханаларда қолданылатын аспаптар мен жабдықтарда жұмыс істеу әдістері мен дағдыларын меңгеру.

Оқыту міндеттері

заманауи биохимияның негізгі бөлімдерін оқу, атап айтқанда: биомолекулалардың негізгі кластарының жалпы құрылымдық, физикалық және химиялық қасиеттері; жасушадағы биомолекулалардың функциялары, ферментативті кинетика; жасушалық метаболизм және биохимиялық процестердің реттелуі; ферменттердің әсер ету механизмдері және олардың алмасу процестеріндегі рөлі; адам, жануарлар және өсімдіктер тіндеріндегі зат алмасу реакциялары; биохимия саласындағы негізгі ұғымдар мен анықтамалар, биохимиялық зерттеулердің негізгі әдістері.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • ақуыздар, нуклеин қышқылдары, көмірсулар, липидтер, минералды заттар мен витаминдер мен гормондар биохимиясы;
  • организмде болатын химиялық айналудың мәні, олардың реттелу механизмдері және олардың ағзаның тіршілік әрекетін қамтамасыз етудегі рөлі;
  • теориялық және эксперименттік зерттеу әдістері.
• білуі керек:
  • берілген пән бойынша өз бетінше жаңа білім алу, оларды талдау, алған білімдерін тәжірибеде және басқа пәндерді оқу кезінде қолдану;
  • зертханалық жабдықтар мен аспаптарды пайдалана отырып, берілген сызба бойынша өз бетінше эксперименттер жүргізу;
  • алынған эксперименталды деректерді талдау.
• меңгеруі тиіс:
  • биохимиялық зертханаларда қолданылатын аспаптар мен жабдықтарда (спектрофотометрлер, фотоэлектроколориметрлер, центрифугалар) жұмыс істеу дағдылары;
  • биологиялық материалдағы нуклеин қышқылдарын, ақуыздарды, майларды, көмірсуларды, витаминдер мен гормондарды сапалық және сандық талдау әдістері.

2. Химияқоршаған орта туралы іргелі пән болып табылады, оның ғылыми құрамы “зат” және “реакция” негізгі ұғымдарына негізделген, әртүрлі бағыттар бойынша мамандарды даярлау туралы талаптарға сәйкес негізгі білім беру бағдарламасы (БББ) құрылымының математикалық, жаратылыстануғылыми циклінің базалық бөлігіне кіреді.

Пәннің мақсаты: “Химия” пәнін меңгерудің мақсаты студенттерде адам ағзасын зерттеуге физикалық химиялық, жаратылыстануғылыми көзқарасты қалыптастыру, сонымен қатар тірі организмде болатын әртүрлі реакциялар мен маңызды процестердің химиялық және физикалықхимиялық аспектілерін негіздеу.

Оқыту міндеттері

• Химиялық термодинамика және химиялық энергияның тірі жүйелерге қатысты басқа энергия түрлерімен байланысы негіздерін түсінуді қалыптастыру;
• Табиғи органикалық қосылыстар мен биополимерлердің негізгі кластарының құрылысы мен химиялық қасиеттерінің өзара байланысы туралы түсінік қалыптастыру;
• Ағзада пайда болатын биохимиялық процестерді сипаттауға физикахимиялық заңдылықтарды қолдануды үйрету;
• Заттардың химиялық құрамы, құрылысы, қасиеттері және биологиялық белсенділігі, оның ішінде тірі организмдер мен дәрілік препараттардың органикалық компоненттерінің арасындағы өзара байланыс туралы түсінік қалыптастыру;
• әдебиеттермен және электрондық дерекқорлармен жұмыс істеу дағдыларын үйрету.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • химиялық термодинамиканың маңызды теориялық жағдайлары, термодинамиканың 1 және 2 басталуы;
  • ерітінді құрамын білдірудің негізгі тәсілдері;
  • ерітінділердің коллигативті қасиеттері, олардың ағзадағы рөлі;
  • атомдар мен молекулалар құрылысының теориясын, кешенді қосылыстар құрылысының координациялық теориясын, биогенді элементтер химиясы;
  • қышқылдықнегізгі тепетеңдік мәні және ағзаның буферлік жүйелерінің қызметі;
  • тотығутотықсыздану үдерістерінің теориясы;
  • беттік құбылыстардың физикахимиялық заңдылықтары, тірі ағзаның биологиялық мембраналары мен дисперсиялық жүйелерінің құрылымы мен қасиеттері;
  • жоғары молекулалық қосылыстар (ЖМҚ) мен биополимерлердің табиғатын және физикалықхимиялық қасиеттерінің ерекшеліктері;
  • органикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы ережесі;
  • химиялық реакциялардың түрлері мен механизмдері;
  • органикалық қосылыстардың функционалдық топтары мен маңызды кластарын қайта құрудың мүмкін жолдары;
  • органикалық қосылыстардың, олардың биологиялық белсенділігімен химиялық қасиеттері мен құрылысы ерекшеліктерінің өзара байланысы;
  • өмір тіршілігіндегі биорегуляторлар мен биополимерлердің рөлі.
• білуі керек:
  • химиялық зертханаларда жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасы ережелерін қолдану, медициналық практикада қажетті химиялық ыдысты, негізгі құралдар мен физика химиялық өлшеу әдістерін қолдану;
  • молярлық, моляль концентрациясын, эквиваленттің молярлық концентрациясын, ерітілген заттың массалық үлесін, ерітіндінің титрін және химиялық реакциялардың жылулық әсерлерін есептеу;
  • pH потенциометриялық өлшеуді, хроматографиялық талдауды жүргізу;
  • адсорбция шамасын, коагуляция шегін, биополимерлердің ісіну дәрежесін, криометриялық деректер бойынша төмен молекулалық заттардың салыстырмалы молекулалық массасын және вискозиметриялық деректер бойынша ЖМҚ анықтау;
  • коллоид ерітінділерін алу және олардың қасиеттерін зерттеу;
  • органикалық қосылыстарды көміртегі қаңқасының құрылысы және функционалдық топтардың табиғаты бойынша жіктеу;
  • химиялық қосылыстар номенклатурасының ережелерін қолдану;
  • органикалық молекулалардың биологиялық функцияларын олардың құрылысы мен реакциялық қабілеттілігімен байланыстыру;
  • қанықпаған қосылыстарды, аминқышқылдарын, моносахаридтерді, молекулада пептидті байланыстың, функционалдық топтардың болуын сапалы анықтау;
  • органикалық химияның теориялық негіздерін білу негізінде қоршаған ортаның белгілі бір жағдайларында органикалық қосылыстардың химиялық сипатын болжау.
• меңгеруі тиіс:
  • берілген концентрациядағы ерітінділерді дайындау, тығыздықты және PH ерітінділерін анықтау;
  • PH берілген мәні бар буферлік ерітінділерді дайындау, буферлік сыйымдылықты анықтау;
  • биогенді элементтердің катиондары мен аниондарына, сондайақ химиялық қосылыстардың маңызды кластарының функционалдық топтарына сапалы реакциялар жүргізу.

3. Бейорганикалық химияорта мектептің химия курсынан кейінгі бірінші базалық саты. Химиялық элементтер мен олар түзетін қарапайым және күрделі заттарды (органикалық қосылыстардан басқа) зерттейді. Жаңа техника материалдарын жасауды қамтамасыз етеді. 2013 жылға белгілі бейорганикалық заттардың саны 500 мыңға жақындап келеді.

Пәннің мақсаты: осы пәнді фармацевтика факультетінде оқытудың негізгі мақсаты химия заңдары мен түсініктерін, бейорганикалық қосылыстардың номенклатурасын, атом құрылысы, химиялық байланыс теориясын, ерітінділердің қасиеттерін, сонымен қатар Д. И. Менделеевтің периодтық жүйедегі элементтердің жағдайына сәйкес элементтер химиясын, олардың биологиялық процестердегі және дәрілік препараттардағы рөлін оқып үйрену болып табылады.

Бейорганикалық химияны оқыту міндеттері:

• атомдар мен молекулалардың электронды құрылысы туралы заманауи түсініктер;
• әртүрлі түрдегі қосылыстардағы химиялық байланыс теориялары;
• әртүрлі агрегаттық жағдайдағы заттардың құрылысы;
• химиялық үдерістерді практикалық жүзеге асыру үшін жағдайларды оңтайландыру мақсатында олардың өтуінің негізгі заңдылықтары;
• электролит ерітінділерінде химиялық тепетеңдікті сипаттау әдістері;
• координациялық қосылыстардың құрылысы мен қасиеттерінің ерекшеліктері;
• Периодтық жүйедегі заттардың құрамдас элементтерінің орналасуынан заттардың қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары;
• бейорганикалық заттардың құрылымы мен қасиеттерін зерттеудің маңызды әдістері;
• бейорганикалық химия және бейорганикалық материалтану дамуының қазіргі тенденциялары.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • Негізгі химиялық заңдар мен ұғымдар (зат, химиялық элемент, атом, молекула, салыстырмалы атомдық және молекулалық масса, ион, аллотропия, изотоптар, химиялық байланыс, электртерістілік, валенттілік, тотығу дәрежесі, күйе, молярлық масса, молярлық көлем, ерітінділер, электролит және бейэлектролит, электролиттік диссоциация, тотықтырғыш және қалпына келтіру, тотығу және қалпына келтіру, реакцияның жылулық әсері, химиялық реакцияның жылдамдығы, катализ, химиялық тепетеңдік), пәннің терминологиясы.
  • Химиялық элемент туралы жалпы мәліметтер (атауы, химиялық символы, салыстырмалы атом массасы).
  • Периодтық жүйедегі химиялық элементтің жағдайы (реттік нөмірі, кезеңі, тобы, кіші тобы).
  • Элемент атомының құрылысы (ядро заряды; ядродағы протондар мен нейтрондар саны; электрондар саны; олардың энергетикалық деңгейлер, кіші деңгейлер және атом орбиталары бойынша бөлінуі электрондық конфигурация формуласы).
  • Осы элемент түзетін қарапайым заттың қасиеттері (металл, бейметалл, әдеттегі жағдайларда агрегаттық жағдайы, заттағы химиялық байланыс түрі).
  • Жоғары оксиді және оған сәйкес гидроксиді( формулалар, валенттілік және қосылыстағы элементтің тотығу дәрежесі), олардың қышқылдықнегізгі қасиеттері.
  • Сутекті қосылыс (формула, валенттілік және қосылыстағы элементтің тотығу дәрежесі); элементтің басқа қосылыстары (формулалар, катиондық немесе аниондық форма).
  • Электр тогының пайда болуымен немесе электр тогынан туындайтын химиялық процестердің мәні.
  • Химиялық зертханада жұмыс істеу кезіндегі еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының негізгі ережелері;
• білуі керек:
  • Бейорганикалық заттарды “тривиальды” немесе халықаралық номенклатура бойынша атау;
  • анықтау: химиялық элементтердің тотығу дәрежесі мен валенттілігі, қосылыстардағы химиялық байланыс түрі, ион заряды, бейорганикалық қосылыстардың су ерітінділеріндегі орта сипаты, тотықтырғыш және қалпына келтіргіш;
  • маңызды бейорганикалық заттарды тану бойынша химиялық экспериментті орындау;
  • Д. И. Менделеев элементтерінің периодтық жүйесін пайдалануға;
  • бағдарлама материалына қатысты сапалы және есептік міндеттерді шешу;
  • оқу бағдарламасының өзіндік бөлімдерін талдау, пән бойынша негізгі және қосымша оқу әдебиеттерін қолдану;
  • әртүрлі деректерді (ғылымикөпшілік басылымдарды, компьютерлік деректер базасын, Internet ресурстарын) пайдалана отырып, химиялық ақпаратты өз бетінше іздестіруді жүргізу; химиялық тәжірибелер нәтижелерін өңдеу және химиялық ақпаратты беру үшін компьютерлік әдістерді қолдану.
• меңгеруі тиіс:
  • бейорганикалық қосылыстардың химиялық қасиеттері мен сипаттамаларын анықтау бойынша қарапайым химиялық өлшеулерді жүргізу әдістері,
  • жанғыш және улы заттармен, зертханалық жабдықпен қауіпсіз жұмыс істеу тәсілдерін;
  • химиялық элементтердің Периодтық жүйесіндегі жағдайы негізінде қарапайым және күрделі заттардың қасиеттерін сипаттаудың теориялық әдістері;

4. Медициналық химия қоршаған орта туралы іргелі пән болып табылады, оның ғылыми құрамы “зат” және “реакция” негізгі ұғымдарына негізделген, әртүрлі бағыттар бойынша мамандарды даярлау туралы талаптарға сәйкес негізгі білім беру бағдарламасы (БББ) құрылымының математикалық, жаратылыстануғылыми циклінің базалық бөлігіне кіреді.

Пәннің мақсаты: “Медициналық химия” пәнін меңгерудің мақсаты студенттерде адам ағзасын зерттеуге физикалық химиялық, жаратылыстануғылыми көзқарасты қалыптастыру, сонымен қатар тірі организмде болатын әртүрлі реакциялар мен маңызды процестердің химиялық және физикалықхимиялық аспектілерін негіздеу.

Оқыту міндеттері

• Химиялық термодинамика және химиялық энергияның тірі жүйелерге қатысты басқа энергия түрлерімен байланысы негіздерін түсінуді қалыптастыру;
• Табиғи органикалық қосылыстар мен биополимерлердің негізгі кластарының құрылысы мен химиялық қасиеттерінің өзара байланысы туралы түсінік қалыптастыру;
• Ағзада пайда болатын биохимиялық процестерді сипаттауға физикахимиялық заңдылықтарды қолдануды үйрету;
• Заттардың химиялық құрамы, құрылысы, қасиеттері және биологиялық белсенділігі, оның ішінде тірі организмдер мен дәрілік препараттардың органикалық компоненттерінің арасындағы өзара байланыс туралы түсінік қалыптастыру;
• әдебиеттермен және электрондық дерекқорлармен жұмыс істеу дағдыларын үйрету.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • химиялық термодинамиканың маңызды теориялық жағдайлары, термодинамиканың 1 және 2 басталуы;
  • ерітінді құрамын білдірудің негізгі тәсілдері;
  • ерітінділердің коллигативті қасиеттері, олардың ағзадағы рөлі;
  • атомдар мен молекулалар құрылысының теориясын, кешенді қосылыстар құрылысының координациялық теориясын, биогенді элементтер химиясы;
  • қышқылдықнегізгі тепетеңдік мәні және ағзаның буферлік жүйелерінің қызметі;
  • тотығутотықсыздану үдерістерінің теориясы;
  • беттік құбылыстардың физикахимиялық заңдылықтары, тірі ағзаның биологиялық мембраналары мен дисперсиялық жүйелерінің құрылымы мен қасиеттері;
  • жоғары молекулалық қосылыстар (ЖМҚ) мен биополимерлердің табиғатын және физикалықхимиялық қасиеттерінің ерекшеліктері;
  • органикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы ережесі;
  • химиялық реакциялардың түрлері мен механизмдері;
  • органикалық қосылыстардың функционалдық топтары мен маңызды кластарын қайта құрудың мүмкін жолдары;
  • органикалық қосылыстардың, олардың биологиялық белсенділігімен химиялық қасиеттері мен құрылысы ерекшеліктерінің өзара байланысы;
  • өмір тіршілігіндегі биорегуляторлар мен биополимерлердің рөлі.
• білуі керек:
  • химиялық зертханаларда жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасы ережелерін қолдану, медициналық практикада қажетті химиялық ыдысты, негізгі құралдар мен физика химиялық өлшеу әдістерін қолдану;
  • молярлық, моляль концентрациясын, эквиваленттің молярлық концентрациясын, ерітілген заттың массалық үлесін, ерітіндінің титрін және химиялық реакциялардың жылулық әсерлерін есептеу;
  • pH потенциометриялық өлшеуді, хроматографиялық талдауды жүргізу;
  • адсорбция шамасын, коагуляция шегін, биополимерлердің ісіну дәрежесін, криометриялық деректер бойынша төмен молекулалық заттардың салыстырмалы молекулалық массасын және вискозиметриялық деректер бойынша ЖМҚ анықтау;
  • коллоид ерітінділерін алу және олардың қасиеттерін зерттеу;
  • органикалық қосылыстарды көміртегі қаңқасының құрылысы және функционалдық топтардың табиғаты бойынша жіктеу;
  • химиялық қосылыстар номенклатурасының ережелерін қолдану;
  • органикалық молекулалардың биологиялық функцияларын олардың құрылысы мен реакциялық қабілеттілігімен байланыстыру;
  • қанықпаған қосылыстарды, аминқышқылдарын, моносахаридтерді, молекулада пептидті байланыстың, функционалдық топтардың болуын сапалы анықтау;
  • органикалық химияның теориялық негіздерін білу негізінде қоршаған ортаның белгілі бір жағдайларында органикалық қосылыстардың химиялық сипатын болжау.
• меңгеруі тиіс:
  • берілген концентрациядағы ерітінділерді дайындау, тығыздықты және PH ерітінділерін анықтау;
  • PH берілген мәні бар буферлік ерітінділерді дайындау, буферлік сыйымдылықты анықтау;
  • биогенді элементтердің катиондары мен аниондарына, сондайақ химиялық қосылыстардың маңызды кластарының функционалдық топтарына сапалы реакциялар жүргізу.

5. Органикалық химияОрганикалық химия органикалық қосылыстардың маңызды кластарының, табиғи биологиялық белсенді қосылыстар топтарының, сондайақ биополимерлер мен олардың құрылымдық компоненттерінің құрылысы мен химиялық қасиеттерін зерттейді, бұл молекулалық деңгейде медикобиологиялық және фармацевтикалық білімді қабылдау платформасы болып табылады.

Пәннің мақсаты: «Органикалық химия» пәнін меңгерудің мақсаты органикалық қосылыстардың негізгі кластары химиялық сипаттағы заңдылықтар туралы жүйелік білімді қалыптастыру, олардың құрылымымен байланыстыра отырып, бұл білімді тірі организмдегі процестерді зерттеу үшін негіз ретінде пайдалану.

Оқыту міндеттері

• органикалық қосылыстардың әртүрлі кластарының құрылымы, қасиеттері мен өзара айналыстарының негізгі заңдылықтары;
• теориялық органикалық химияның негізгі концепциялары;
• органикалық қосылыстардың құрамы мен құрылысын анықтаудың заманауи әдістері;
• органикалық заттардың реакциялық қабілеті.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • органикалық қосылыстардың негізгі кластарының жіктелуі мен номенклатурасының принциптері;
  • органикалық заттардың изомериясының түрлері;
  • органикалық қосылыстардың маңызды кластары өкілдерін алу тәсілдері және реакциялық қабілеті;
  • органикалық қосылыстарды сәйкестендірудің химиялық және физикалық әдістері;
  • органикалық заттармен жұмыс істеу ережесі
• білуі керек:
  • заттардың құрылысы негізінде оларды белгілі бір классқа жатқызу;
  • ИЮПАК номенклатуралық ережелерін қолдана отырып, органикалық қосылыстардың атауларын құру, олардың атаулары бойынша заттардың құрылымдық формулаларын құру;
  • изомерлердің құрылымдық және кеңістіктік формулаларын бейнелеу, соңғыларын D,L , R,Sжәне E, Z номенклатуралық жүйелерді пайдалана отырып атау;
  • электрондық әсерлердің әрекетін есепке ала отырып, молекулалардағы электрондық тығыздықтың таралу сипатын анықтау;
  • қосылыстардың құрылысын ескере отырып, химиялық қасиеттерін және алу тәсілдерін болжауды;
  • химиялық қасиеттер мен спектралды сипаттамаларға сүйене отырып заттардың құрылысын орнату;
  • жалпы түрде және нақты мысалдарда радикалды, электрофильді және нуклеофильді алмастыру механизмдерін сипаттау;
  • функционалдық топтарға сапалы реакцияларды орындау;
• меңгеруі тиіс:
  • дәрілік заттардың айналысы мен сақтау процесінде физикахимиялық айналыстарын болжау;
  • талдау нәтижелерін, дәрілік заттардың сапасыздығының себептерін түсіндіру, олардың сапасыздығын болдырмау жолдарын көрсету;
  • химиялық ыдыстар мен жабдықтарды қолдана отырып тәжірибелік жұмыстар жүргізу;
  • берілген органикалық қосылыстар синтезінің оңтайлы жолдарын таңдау;
  • синтетикалық есептерді шешу үшін синтетикалық ақпаратты табу және пайдалану;
  • дәрілік заттарды өндіру мен қолданудың экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

6. Аналитикалық химиязаттардың сапалық және сандық құрамын зерттеу әдістері туралы ғылым болып табылады. Соңғы уақытта физикохимиялық эксперименталдық зерттеу әдістері кеңінен енгізілуде, ол жылдамдығы мен жоғары сезімталдығымен ерекшеленедібұл хроматография,полярография, потенциометрия және басқалар.

Пәннің мақсаты: «Аналитикалық химия» пәнін игерудің мақсаты студенттерге қазіргі заманғы аналитикалық химияның барлық аспектілері бойынша базалық білім беру, физика мен химияның фундаменталды заңдарына, әртүрлі объектілердің сапалы және сандық құрамын құрудың іргелі әдістері мен әдістеріне сүйене отырып, технологиялық процестерді бақылауды қамтамасыз ету. Аналитикалық химияның пәні нәтижелерді бағалауды қоса, талдау әдістерінің теориясы мен практикасы.

Оқыту мақсаттары

• заттың табиғатын нақтылау (органикалық немесе бейорганикалық);
• жеке компоненттерді (иондар, молекулалар, атомдар) және элементтердің тотығу дәрежесін табу формасын құру;
• басты (негізгі) компоненттің құрамы мен мазмұнын және ондағы бөтен қоспалардың, сондайақ жоғары таза техникалық объектілер микроэлементтерінің құрамын анықтау;
• Белгісіз қосылыстың формуласын орнату;
• Құрылымдық элементтер мен қосылыстар құрылысын орнату.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • аналитикалық химияның метрологиялық негіздерін білу;
  • катиондарды, аниондарды анықтауға тән сапалық реакциялар, гидролиз реакциялары, тотығу, жаңарту және иондық алмасу;
  • катиондар немесе аниондар қоспасын талдау барысы;
  • сандық талдаудың негізгі әдістері: салмақ және көлемдік;
  • Таразы және титрометриялық талдаудағы есептеудің негізгі принциптері мен формулалары;
  • түрлі концентрациялы ерітінділерді дайындау тәсілдері.
• білуі керек:
  • иондардың химиялықаналитикалық қасиеттерінің Периодтық жүйедегі элементтердің орналасуымен, органикалық заттар үшін онда функционалдық топтардың бар болуымен байланысын негіздеу;
  • теориялық білім негізінде әдістердің мүмкіндіктерін бағалау, нақты практикалық есепті шешу үшін әдісті, талдау схемасын негізді таңдау;
  • негізгі аналитикалық жабдықтармен, ыдыспен және реактивтермен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру;
  • эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін есептеу техникасын қолдана отырып математикалық өңдеу.
  • катиондарды немесе аниондарды анықтаудың сапалы реакцияларын орындау; әртүрлі концентрациялы ерітінділерді дайындау, техникалық және аналитикалық таразыларда өлшеу;
• меңгеруі тиіс:
  • химиялық эксперименттер, пробиркалы реакциялар жүргізу техникасы, химиялық ыдыспен және қарапайым аспаптармен жұмыс істеу дағдылары;
  • индикаторлар мен аспаптардың көмегімен рН ерітіндісін эксперименттік анықтау техникасымен анықтау;
  • заттардың сапалық және сандық талдауын орындау кезіндегі қарапайым операциялар;
  • сапалық және сандық талдау үшін қолданылатын физикалық аспаптарда (фотоколориметр, спектрофотометр, рНметр, кулонометр, амперометриялық қондырғы және т. б. жұмыс істеу техникасы;);
  • белгісіз қосылыстарға жүйелі талдау жүргізу дағдысы;
  • тәжірибелік нәтижелерді статистикалық өңдеу әдістерімен.

7. Физикалық және коллоидтық химия қазіргі заманғы теориялық дайындық, провизордың практикалық қызметі үшін қажетті химиялық пәндердің базалық бөлігі болып табылады.

Пәннің мақсаты:

• Білім алушыларды фармация саласында кәсіби кадрларды даярлау кезінде (және әртүрлі физикахимиялық процестерді пайдаланумен байланысты басқа мамандықтар бойынша) оқытылатын пәндердің негіздерін олардың одан әрі кәсіби қызметін ескере отырып меңгеруге дайындау.
• Жаратылыстануғылыми дүниетанымның қалыптасуына, әртүрлі физикахимиялық, биологиялық және өзге де табиғат құбылыстары мен технологиялық процестердің негізгі заңдылықтарын түсінуге ықпал ету.
• Білім алушылардың әртүрлі технологиялық процестерді болжау, әзірлеу, бақылау, оңтайландыру, әсіресе фармацевтикалық препараттар мен емдік құралдарды алу, сапасын бақылау, сақтау, қолдану кезінде физикахимиялық негіздерін меңгеру.

Оқыту міндеттері

• химиялық процестердің механизмін ашу;
• химиялық және коллоидтықхимиялық процестерді бақылауды жүзеге асыру; өндірістің ерте технологиялық сатыларында процестерді басқаруды жүзеге асыру;
• зерттеу әдістерін меңгеру және заманауи зертханалық жабдықтарда тәжірибелік жұмыс дағдыларын меңгеру.

Оқыту нәтижелері

• білуі тиіс:
  • физикалық және коллоидтық химияның мақсаты мен міндеттері, оларды шешу тәсілдері;
  • физика және химияның негізгі заңдары, физикалық және коллоидтық химияда қолданылатын физикахимиялық құбылыстар мен заңдылықтар;
  • физикахимиялық аппаратурамен жұмыс істеу кезіндегі метрологиялық талаптар;
  • химиялық зертханада және физикалық аппаратурамен жұмыс істеудің қауіпсіздік техника ережелері;
  • су ерітінділерінде өтетін ерітінділер мен процестер;
  • термодинамиканың, термохимияның негізгі бастаулары, оның ішінде термодинамикалық потенциалдардың рөлі мен маңызы, Гесса Заңының салдары;
  • химиялық тепетеңдік, фазалық тепетеңдік тұрақтысын есептеу тәсілдері; физикахимиялық талдау негіздері;
  • сұйылтылған ерітінділердің қасиеттері; электролит ерітінділері; электродтық потенциалдар және электр қозғаушы күштер;
  • химиялық реакциялардың кинетикасы. Катализ; беттік құбылыстар мен дисперсиялық құбылыстардың физикахимиялық негіздері; дәрілік заттардың деструкциясына әртүрлі факторлардың әсері;
  • дәрілік заттардың жарамдылық мерзімін, жартылай айналу кезеңін есептеу тәсілдері;
  • дәрілік түрлерді дайындау үшін беттік құбылыстарды пайдалану мүмкіндігі;
  • полимерлердің фазалық және физикалық жағдайының негіздері, медицинада, фармацияда қолдану мақсатында олардың өзгеру мүмкіндіктері;
  • жоғары молекулалық заттардың негізгі қасиеттері;
• білуі керек:
  • физикалық және коллоидтық химия бойынша оқу және анықтамалық әдебиеттермен өз бетінше жұмыс істеу;
  • физикахимиялық өлшеулердің негізгі әдістәсілдерін қолдану; физикалық және коллоидтық химияда қолданылатын аспаптардың негізгі типтерімен жұмыс істеу; жүйе жағдайының термодинамикалық функцияларын, химиялық процестердің жылулық әсерлерін есептеу; тепетеңдік константаларын, реагенттердің тепетең концентрациясын, реакция өнімдерінің тепетең шығуын, бастапқы заттардың өзгеру дәрежесін есептеу; ерітіндідегі тепетеңдікті ығыстыру;
  • зертханалық зерттеулер жүргізу үшін қарапайым қондырғыларды жинау.
  • эксперименталды деректерді табулдау, оларды графикалық түрде ұсыну, интерполдау, іздестірілетін шамаларды табу үшін экстраполдау;
  • ерітінділердің физикалықхимиялық параметрлерін өлшеу;
  • физикохимиялық эксперименттерде эксперименталды деректерді қарапайым статистикалық өңдеуді жүргізу;
  • физикалықхимиялық бақылау мен өлшеулердің нәтижелерін өңдеу, талдау және жалпылау;
  • аналитикалық, фармацевтикалық химия, фармакогнозия, фармакология, токсикология, дәрілер технологиясы бойынша алған білімдерін қолдану.
• меңгеруі тиіс:
  • физикохимиялық зерттеулердің эксперименталдық нәтижелерін статистикалық өңдеу әдістерін;
  • физикахимиялық өлшемдердің қателіктерін бағалау әдістемесін;
  • колориметрия, поляриметрия, потенциометрия, спектрофотометрия, рефрактометрия, криометрия, хроматография әдістерін;
  • химиялық процестерді жүзеге асыру мүмкіндігі мен жүру бағытын болжау мақсатында термодинамикалық функциялардың есептелген мәндерін интерпретациялау дағдысы;
  • негізгі физикахимиялық эксперименттерді жүргізу техникасын;
  • индикаторлар мен аспаптардың көмегімен рН ерітіндісін эксперименттік анықтау техникасын;
  • шынайы ерітінділер мен дисперсиялық жүйелерді құрайтын заттарды талдаудың физикахимиялық әдістерін;
  • дисперсиялық жүйелердің тұрақтылығын арттыру тәсілдері, сапасын бағалау, дайындау дағдысы;
  • физикалықхимиялық құрамдар мен фармакологиялық белсенділіктің өзара байланысын орнату үшін ғылыми зерттеулер жүргізу дағдысы.